Referans Bilgileri

Körfez Depreminin Ekonomik Etkileri

Kotil,E., Konur,F., Özgür,H.

Proceedings of Kocaeli 2007 International Earthquake Symposium

737-744, 2007

Yıkıcı bir depremin ülke ekonomisi üzerinde yarattığı ilk sonuç yurt içinde yapılan üretim düzeyini ölçen Gayri Safi Yurtiçi Hasılayı (GSYİH) azaltmasıdır. Bu azalışa neden olan iki etken vardır. Bunlar beşeri sermayenin ve fiziki sermayenin tahrip olmasıdır. Deprem ülkelerin sahip oldukları üretim olanaklarını azaltarak refah kaybı sonucunu doğurur.

Yıkıcı depremlerin ekonomik sonuçlarını değerlendirirken yaygın olan yaklaşım makro ekonomik göstergelerin incelenmesidir. Bu çalışmanın amacı 1999 Körfez Depremi’nin ülke ekonomisinde yarattığı etkiyi ölçmektir.

Körfez Depremi Türkiye’nin gerek beşeri gerek fiziki sermayesi bakımından en ağırlıklı bölgesinde etkili olmuştur. Deprem Yalova, Kocaeli, Sakarya, İstanbul, Düzce, Bolu, Bursa ve Eskişehir illerini kapsamıştır. Bu sayılan bölge Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 23’ünü oluşturmaktadır. Bu bölgenin Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içindeki payı yüzde 35’ti. Depremin en fazla tahribatta bulunduğu Kocaeli, Sakarya ve Yalova’nın GSMH içindeki payı yüzde 7 seviyesinde idi. Depremin etkili olduğu bölgenin bir başka önemi petrol rafinerileri, petrokimya tesisleri, tekstil hammadde üretimi, motorlu kara taşıtları yapımı, lastik sanayi ve metal ana sanayi tesisleri gibi diğer sektörler için aramalları üreten tesislerin bulunmasıydı.

Türkiye ekonomisinde, yıkıcı depremlerle karşılaşmış, diğer birçok ülkeden farklı olarak turizm sektörünün GSMH içinde önemli bir payı vardır. Türkiye’de turizm gelirleri GSMH’nin yaklaşık yüzde 4’ünü oluşturmaktadır. Bir hizmetler sektörü olan turizm sektöründe turizm talebi ekonomik faktörlerin yanı sıra, savaş, terör, salgın hastalık, doğal afet, siyasal istikrarsızlık gibi kontrol edilemeyen faktörlere de bağlıdır. 1999 Körfez Depremi’nden sonra Türkiye’nin turizm gelirlerinin bir önceki yıla göre yüzde 40 azalması depremin turizm talebi üzerindeki doğrudan etkisidir. Turizm sektörü üzerindeki dolaylı etkiler de dikkate alındığında ekonomik kayıplar daha gerçekçi olarak görülmektedir.

Bu çerçevede çalışmamızda 1999 Körfez Depremi’nin ekonomik etkileri, GSYİH, istihdam, büyüme ve kamu harcamaları gibi makro ekonomik göstergelerin yanı sıra Türkiye ekonomisi için önemli miktarda döviz girdisi sağlayan turizm sektörünü etkilemesi de dikkate alınarak incelenmiştir.

Çalışmada izlenen yöntem yukarıda sayılan değişkenlerin trend değerleri izlenerek 1999 yılı Ağustos ayı ve izleyen yıllardaki sapmanın ortaya çıkarılmasına dayanmaktadır.

Bildiriler Kitabı Bölümü

Dosyalar

İlgili Kayıtlar

Konu Başlıkları

Yorumlar