Web Sayfası Bilgileri

Aliağa'nın Ekonomisi

SANAYİ VE TİCARET

TARİHİ zenginlikleri, doğal güzellikleri, ve coğrafi özellikleri nedeniyle farklı bir çok potansiyeli barındıran Aliağa, Petro Kimya sanayinin kurulmasıyla birlikte 15-20 yıl içinde bir sanayi kentine dönüşmüştür.

1960'lı yılların başına kadar tarımsal yoğunluklu ekonomik etkinliğe sahip olan Aliağa,  1961 Anayasası uyarınca, “Ağır Sanayi Bölgesi” olarak kabul edilince, 1970'lerden itibaren sanayi yoğunluklu ekonomiye dayalı bir karakter kazanmaya başladı.

Makro ölçekteki kamu yatırımları olan Petkim-Tüpraş gibi dev sanayi kuruluşlarının bölgemizde kurulmasıyla başlayan Sanayileşme hızını arttırarak devam etti.

Nemrut Limanının kuzeyine yerleşen, ülkemizin en büyük petrokimya endüstrisi, Petrol Ofisi ve çeşitli sıvılaştırılmış gaz depo ve dolum tesisleri; güneyinde irili- ufaklı ark ocakları ve demir çelik fabrikalarının kurulması Aliağa'nın bir sanayi kentine dönüşmesini hızlandırdı. 1970'li yılarda başlayan sanayileşme hareketleri sonunda ilçede bir sanayi sitesi, 40 kadar büyük sanayi tesis ve kuruluşu ile 1577 işyeri kuruldu.

1970'li yılların sonuna doğru özel şirketlerin de bölgemizde fabrikalar kurmaya başladığı görülmektedir. 1990'lı yılların ikinci yarısından itibaren özel sektör yatırımları hızlanmıştır.

1980'lerde Çukurova, İzmir Demir Çelik, Ege Metal, Çebitaş, Habaş gibi özel demir-çelik fabrikalarının işletmeye açıldı. Yine aynı bölgede Makine Kimya Kurumu'na ait hassas döküm tesisleri ve hurda işletmesi, Petrol Ofisi ile çok sayıda özel dolum tesisleri, iki adet gaz tribünü bu yıllarda kuruldu.

Aliağa'da çok çeşitli ve farklı amaçlar için kurulmuş çok sayıda sanayi kuruluşları vardır. Bu sanayi kuruluşlarının dağılımında, Petkim ve Petkim'e bağlı olan 17 fabrika, Gemi-Söküm Tesisleri, Viking Kağıt Fabrikası, Ege Gübre Sanayi, Demir-Çelik Fabrikaları, haddehaneler ile deniz yolu nakliyeciliği yapan iş yerleri vardır. Ancak bu sanayi kuruluşları içinde en önemli yeri Petrokimya Tesisleri ve ark ocaklı Demir-Çelik işletmeleri oluşturmaktadır.

Petkim ile Tüpraş arasındaki sahil şeridinde ise Gemi Söküm tesisleri bulunmaktadır. Kamunun kurmuş olduğu M.K.E Gemi Söküm tesislerinin hemen yanında, birçok özel Gemi Söküm tesisleri de açılmıştır. Yine aynı sahil şeridinde Opet ve Total gibi petrol şirketlerinin yatırımları da devam etmektedir.

Güzelhisar Çayı'nın yakınında olması nedeniyle su gereksinimi duyan kimya sektörü Aliağa'da, Demir-Çelik ve haddehane tesisleri Nemrut Körfezi'nde kurulmuştur. Güzelhisar çayı üzerinde kurulmuş olan Güzelhisar Barajı daha çok petro-kimya tesislerine hizmet vermektedir. Rafineri ise güneyde, Menemen yolu üzerinde, Gediz'den özel su alma yapılarıyla suyunu 20 km. uzaklıktan getirmektedir.

Bütün bu sanayi kuruluşları ve işletmelerde toplam 16.067 kişi çalışmaktadır. Böylesine büyük bir iş istihdamı doğuran bu fabrikalar Aliağa'yı her geçen gün biraz daha büyütmekte ve geliştirmektedir.

PETRO KİMYA: Petkim, Tüpraş, Petrol Ofisi

DEMİR ÇELİK: İzmir Demir Çelik, Ege Çelik, Habaş, Çebitaş, Dört Yıldız Demir Çelik, Akdemir Çelik, Özkan Demir Çelik, Sözden Demir Çelik, Kocaer Haddecilik, Kardemir Çelik, Say Metal

AKARYAKIT DEPOLAMA VE SATIŞ: Opet Petrolcülük A.Ş, Total Oil A.Ş, Tuta, Türk Petrol, Pet-Line,

TÜPGAZ DOLUM TESİSLERİ: Totalgaz, İpragaz, Bizimgaz, Aygaz, Pegagaz, Ocakgaz, Milangaz

ÖZEL SANAYİ KURULUŞLARI: İzmir Elektrik Üretim Ltd.Şti (Enka İntergen Enerji Santralı), Bersel Kimya, Molteks kimya, Egegaz, Ege Gübre, Viking Kağıt ve Selüloz A.Ş, Strocpak A.Ş, Penkar tekstil San. Tic. A.Ş, Dema Tekstil San. Tic. A.Ş, Batı Beton A.Ş, Saka Beton ltd. Şti, Güriş, Akfen

PETKİM PETRO KİMYA HOLDİNG A.Ş

Petkim Petrokimya A.Ş., Türkiye’de petrokimya sanayinin kurulması fikrinin I. Beş Yıllık Planda benimsenmesi üzerine 1962 yılında kurulma kararı alınmış, yapılan etüd ve araştırmalar sonucunda  03.04.1965 tarihinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) öncülüğünde kurulmuştur.

PETKİM, Yarımca Kompleksinde 1970 yılında, önce 5 fabrikayı işletmeye açmış daha sonraları da diğer fabrikalar bunu takip etmiştir. Hızla artan talebi karşılamak için, fabrikalarda % 100’lere varan tevsilere girişilmişse de karşılanamayan talep karşısında, III. Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde Petkim’in ikinci kompleksinin Aliağa’da kurulması kararlaştırılmıştır.

Aliağa Kompleksi projelendirildiği yıllardaki mevcut en ileri teknolojiler ve optimum kapasitelere sahip olarak kurulmuş ve 1985 yılında işletmeye alınmıştır.  Üretimin ilk yıllarında büyük bir ihraç potansiyeli öngörülmüşken 1985 yılından itibaren yurtiçi talebindeki hızlı artış nedeniyle PETKİM’in ihracatı giderek düşme göstermiştir.

Türkiye’de petrokimyasal ürünlerin, özellikle termoplastiklerin talep artış hızı Dünya ortalamasının en az iki katıdır. Ancak buna rağmen ülkemizde kişi başına termoplastik tüketimi gelişmiş ülkelerin çok gerisinde kalmaktadır. Plastik talebindeki artış hızının GSMH artış hızına oranı Dünya ortalamasının çok üzerindedir. Plastik talep artış hızı genel ekonomik büyümenin çok üzerindedir.

PETKİM 28.5.1986 gün, 3291 sayılı kanunun 13. maddesindeki hükme istinaden 11.9.1987 gün ve 87/12184 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile özelleştirme kapsamına alınmıştır. 2001 yılında, ekonomik ömrünü tamamlayan Petkim Yarımca Kompleksi TÜPRAŞ Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.’ne satılmıştır. Halka açık bir şirket olan Petkim’deki yüzde 51’lik kamu hissesi, 20 yıllık özelleştirme çalışmaları sonunda Ekim 2007’de 2.04 Milyar USD karşılığında  Socar-Turcas-Injaz Konsorsiyumu’na satıldı. Konsorsiyum, 30 Mayıs 2008 tarihinde yapılan devir teslim töreniyle kompleksin yönetimini devralmıştır.

Ülkemizin en gözde şirketlerinden olan Petkim, 50'yi aşan petrokimyasal ürün yelpazesiyle bugün sanayimizin vazgeçilmez bir hammadde üreticisi durumundadır. Petkim'in ürettiği hammaddelerden plastikler ve sentetik kauçuklar; inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj sektörlerinin önemli girdileridir. Sentetik elyaflar ise tekstil sektöründe kullanılmaktadır. Ayrıca, ilaç, boya, deterjan, kozmetik gibi birçok sanayi için girdi üretilmektedir.

Petkim yılda 3.2 milyon ton brüt üretim gerçekleştirmesinin yanında insana saygılı, çevreye duyarlı üretim teknolojisiyle ve kültürel, sosyal, ekonomik yaşamımıza yaptığı katkılarla yurdumuzun gurur kaynağıdır.

TÜRKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A.Ş (TÜPRAŞ)

Türkiye’de artan petrol ürünleri talebini karşılamak amacıyla Aliağa’da 1968 yılında yapımına başlanan İzmir Aliağa Rafinerisi, 1972 yılında işletmeye alınmıştır. Kuruluşunda 3.0 milyon ton/yıl olan hampetrol işleme kapasitesi, kademeli olarak uygulanan Darboğaz Giderme Projeleri ve 1987 yılında tamamlanan Tevsii Projesi sonunda 10.0 milyon ton/yıl’a ulaşmıştır.

1983 yılında Kamu İktisadi Teşebbüslerinin daha verimli çalışmalarını sağlamak amacıyla yapılan düzenlemeler kapsamında, ülkemizdeki kamuya ait rafinerilerin bir çatı altında toplanması kararlaştırılmıştır. Bu amaçla, 1961 yılından beri faaliyet gösteren İPRAŞ’ın (İstanbul Petrol Rafinerisi A.Ş.) Ana Sözleşmesi, 25 Ekim 1983 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda TÜPRAŞ (Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.) Ana Sözleşmesi’ne dönüştürülmüş ve TÜPRAŞ’ın tescil ve ilanı 16 Kasım 1983 tarihinde tamamlanmıştır.

İPRAŞ’ın İzmit Körfezi’nin Tütünçiftlik bölgesinde yaptırmış olduğu İzmit rafinerisinin yanı sıra o tarihe kadar Türkiye Petrolleri A.O.’na bağlı olarak faaliyet gösteren İzmir ve Batman rafinerileri ile yapımı devam eden Kırıkkale Rafinerisi de yeni kurulan TÜPRAŞ’a devredilmiştir. Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 5 Ekim 2001 tarih, 2001/54 sayılı kararı ile Petkim Petrokimya Holding A.Ş.’nin kurduğu ilk kompleks olan Yarımca Tesisleri TÜPRAŞ’a devredilmiş ve Körfez Petrokimya ve Rafineri Müdürlüğü adını almıştır.

Aliağa Rafinerisi'nin inşaat- montaj anlaşması Türk ve SSCB taraflarınca 1967 yılında imzalanmıştır. Çalışmaların ardından 1972 yılında, 3 Milyon Ton/Yıl ham petrol İşleme kapasitesi ile tesis işletmeye geçmiştir. Tesis yaklaşık 6000 dönüm arazi üzerine vurulmuştur.

l984 yılında bitirilen tevsi ve modernizasyon yatırımları sonucunda ham petrol işleme kapasitesi yılda 5 Milyon tona çıkarılmıştır. 1987 yılında ham petrol işleme kapasitesini 10 Milyon ton'a çıkaran 2. Sovyet Rafinerisi'nin kabulü yapılmıştır.

1989 yılında 250 000 DWT kapasiteli ham petrol  iskelesi tamamlanarak hizmete alınmıştır. Aynı yıl içinde Makine Yağları işeme kapasitesi yılda 285.000 Ton'a çıkarılmış ve Nafta- Merox ünitesi  devreye sokulmuştur. 1991 yılında ise Kerosin-Merox ünitesi tamamlanarak hizmete sokulmuş, 1993 yılında da Hydrocracker ve tamamlayıcı üniteleri işletmeye alınmıştır. 1994 yılında ise LPG deniz platform, yükleme ve boşaltma tesisleri yatırımı gerçekleştirilmiştir.

Bu tesislerde iki adet 5000 m3'lük depolama tankı da devreye sokulmuştur.  Aliağa Rafinerisi, Akdeniz sahillerinde tesis edilmiş olması itibariyle dünya pazarları ile bütünleşme imkanına  sahiptir. Aliağa Rafinerisinin kapasitesi 10 Milyon ton olup, bünyesinde Proses üniteleri ve Makine Yağı Üniteleri gibi ana ünitelerin yanı sıra Buhar Ve Elektrik Üretim Üniteleri bulunmaktadır.

Distilasyon kapasitesindeki revizyonlar sonucunda artan hampetrol işleme kapasitesi Tüpraş’ın başvurusu ile T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 29.08.2007 tarihindeki onayı ile  11.0 milyon ton/yıl olarak tescil edilmiştir.

10 Temmuz 1990 tarihinde özelleştirilmesine karar verilen TÜPRAŞ’ın sermayesi T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilmiştir. 1991 yılında TÜPRAŞ’ın birinci halka arzı gerçekleştirilerek sermayesinin %2.5’i oranında A grubu hisse senedi halka arz edilmiştir.

13 Eylül 2005 tarihinde TÜPRAŞ’ın yüzde 51’lik kamu hissesinin özelleştirilmesi amacıyla yapılan ihalede, Koç-Shell konsorsiyumu, 4 milyar 140 milyon dolarlık teklifiyle ihaleyi kazandı.  08.11.2005 tarihinde; Özelleştirme Yüksek Kurulu, Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.'nin (Tüpraş) 4 milyar 140 milyon dolara Koç-Shell grubuna devrini onaylayınca özelleştirme tamamlanmış oldu.

TÜPRAŞ; sahip olduğu 27.6 milyon ham petrol işleme kapasitesi ile Avrupa'nın 5'inci büyük rafinaj kapasitesine sahiptir. Koç Holding tarafından tesislerin modernleştirilmesi ve kapasite artışı için yeni yatırımları sürmekte olan TÜPRAŞ, 2007 yılında 22 milyar 527 milyon YTL net satış geliriyle Türkiye'nin “en büyük” şirketi olmuştur.

PETROL OFİSİ A.Ş

Petrol Ofisi, kamu ve özel sektör kuruluşları ile nihai tüketicilerin gereksinimi için petrol ve petrol ürünleri satın almak, ithal etmek ve ülkenin çeşitli yerlerinde stoklar oluşturup pazarlamasını yapmak amacıyla, 1941 yılında kuruldu. 1983 yılında Anonim Şirket yapısına kavuştu.

1990 yılında özelleştirme kapsamına alınan POAŞ, 21 Temmuz 2000'de yüzde 51 hissesi İş- Doğan Petrol Yatırımları'na 1 milyar 260 milyon USD’ye satılarak özelleştirildi. POAŞ'ın 2002'deki ikincil halka arzında, yüzde 16.5 hissesi halka satıldı. 2002 Temmuz ayında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın elinde kalan yüzde 25.83 oranında Petrol Ofisi hissesi, şirketin yüzde 51'ine sahip olan İş Doğan Petrol Yatırımları tarafından satın alındı.

Petrol Ofisi bugün Genel Müdürlük ve altı bölge müdürlüğü, 3.300 akaryakıt istasyonu, 10 akaryakıt terminali, 2 LPG terminali, 32 hava ikmal ünitesi, 2 madeni yağ fabrikası, 1 rafineri irtibat müdürlüğü ve 1.600 personel ve geniş pazarlama ağıyla faaliyetlerini sürdürmektedir.

2007 yılında yaklaşık 7,5 milyon ton akaryakıt satışı gerçekleştiren Petrol Ofisi, 2007 yılını motorinde yüzde 30, benzinde yüzde 24, oto-LPG’de yüzde 20, siyah ürünlerde yüzde 60,  jet yakıtında yüzde 71, madeni yağlarda ise yüzde 23 pazar payıyla kapatmıştır.

Depolama kapasitesi olarak Türkiye’nin en büyük akaryakıt dağıtım şirketi olan Petrol Ofisi, alt yapı yatırımlarını genişletmeye de devam etmektedir. 2006 yılında gerçekleştirilen 160 bin m3 kapasiteli ilave depo yatırımıyla, toplam depolama kapasitesini yaklaşık 1 milyon m3’e ulaştıran Petrol Ofisi bölgesel güç olma yönündeki çalışmalarına da hızla devam etmektedir.

EGEGAZ LNG TERMİNALİ

Çolakoğlu Holding şirketlerinden olan Egegaz, 1999’da Aliağa’da 400 milyon USD’ye dünyanın ikinci büyük LNG terminali olarak kuruldu. Tesisin yapımı 2001’de tamamlandı. Tesis, özel gemilerle soğutularak sıvı halde getirilen doğalgazı depolamakta ve tekrar gazlaştırılarak ulusal doğalgaz sistemine gaz vermektedir. Egegaz, Türkiye’nin doğalgazda bir iki ülkeye bağımlı olmaktan kurtaran en önemli stratejik kuruluşlarımızdandır.

36 metre yüksekliğinde 85 metre çapındaki tanklar, ileri düzeyde deprem teknoloji ile inşaa edilmiş olup, Terminal, Türkiye'nin ilk özel LNG terminali özelliğini korumaktadır. Sahip olduğu kapasite ile dünyanın en büyük 2'inci büyük LNG terminali özelliğini taşımaktadır.

Terminalde bulunan İki tankın yıllık kapasitesi 10 milyar metreküptür. İnşaatı tamamen Türk işçi ve mühendislik kadrosu tarafından gerçekleştirilen terminal, 400 milyon USD’ye mal olmuştur.

2001 yılında kurulup, 2006 yılında fiilen çalışmaya başlayan tesiste 65 uzman ve işçi istihdam ediliyor. Terminal  için Ekim 2006'da BOTAŞ ve EGEGAZ arasında hizmet alımına yönelik kira  sözleşmesi imzalanmıştır.

TOTAL TÜRKİYE A.Ş

1992 yılından beri Türkiye'de ayrı ayrı faaliyet gösteren Total ve Elf şirketleri, dünya genelinde gerçekleştirilen birleşmeyi takiben, 2002 yılı içinde Total Oil Türkiye A.Ş. adı altında hukuken birleşmiştir. 2003 yılının ikinci yarısında Totalgaz'ı bünyesine alarak, 600 çalışanı ile tek bir akaryakıt, madeni yağ ve LPG şirketi olarak faaliyet göstermeye başlamıştır.

Aliağa akaryakıt ve LPG depolama ve dolum tesisleri uluslararası ISSSRS sertifikalarını almıştır. En son teknoloji ile donatılmış Menemen yağ üretim tesisleri , ISO 9001-2000 kalite belgesine ek olarak Eylül 2003'te ISO 14001 , Kasım 2003'te ISO TS 16949 –2002 kalite belgelerini almıştır.

ALPET A.Ş

ALPET – Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş. 1997 yılında Kuzey Kıbrıs’ta kurulmuştur. Altınbaş Petrol Ltd. ALPET adıyla 2001 yılında Türkiye’ye taşınmıştır. Türkiye’nin en yüksek depolama kapasitesine sahip akaryakıt dağıtım şirketlerinden biri olan ALPET’in Mersin-Kazanlı, İzmit-Körfez, Kırıkkale, İzmir-Aliağa, Samsun ve Batman’da depolama ve dolum tesisleri, idari binaları ve sosyal tesisleri yer almaktadır. Şirketin Aliağa Gemi Söküm Bölgesinde bulunan Aliağa Tesisleri 68.000 m3  kapasitelidir.

AKPET A.Ş

Dağıtım lisansına sahip AKPET; İzmit, Aliağa, Kırıkkale, Hatay, Batman, Mersin ve Hopa’da kurulu 7 depolama ve dağıtım tesisinden akaryakıt ikmali yapmaktadır. 16.000 m3 kapasiteli dolum terminali, boru hattı ile TÜPRAŞ’a bağlantılıdır. Aliağa Organize Sanayi Bölgesi’nde 30.000 m2 arsada 7.000 m2 kapalı alana kurulu fabrikasında kendi markasıyla Madeni Yağ üretim ve dağıtımını da yapmaktadır.

ÖZKAN DEMİR ÇELİK A.Ş.

100.000. m2 alanda kurulu 3 ayrı haddehane ünitelerinden oluşan Üretim Tesisleri, 300.000. ton/yıl kapasiteli olup, elektrik ark ocaklı tesislerden, değişik kalitelerde ve en iyi vasıflı kütük hammaddesi temin etme  ve dış ticaret yüklemelerinden çok yakın olan bölge iskelelerini kullanma avantajı, en iyi bir şekilde sürdürülmektedir.

“Daha çok ülke, Daha çok dış ticaret” politikası başarıyla sürdürülmekte olup, 20-25 Milyon Dolar/ yıl Dış Ticaret aralığında 17 ülkeye dış satım yapılmaktadır. Bu amaçla ürün gamı devamlı olarak genişletilmektedir.

2001 yılında Türkiye' de ilk defa 16 ana ölçüden oluşan “çeşitkenar köşebent serisi” üretime geçirilmiş ve gelişmiş Dünya ülkelerine satılmıştır. Yılda 4 yeni ürün yatırım hedefi doğrultusunda, 2002 'de 125 ve 130 mm. Eşkenar köşebentler ile 3 ve 4 inç hafif seri NPU profil çeliklerin ürün gamına eklenmesi gerçeklemiştir. Ayrıca 140 ve 150 mm. Eşkenar köşebentleri ve 140 160 mm. NPI profillerini de 2002 yeni ürün çeşitleri içerisine alma çalışmaları sürmektedir.

Türkiye' de ve Dünya' da “Enerji Nakil Hatları” ve Çelik Konstrüksiyon Yapılar” üretimi yapan kuruluşlara, geniş ürün gamı, hızlı üretim/teslimat ve rekabetçi fiyatlarla kendi, dalında Türkiye' yi gururla temsil etme yolunda bilgi birikim ve deneyimine sahip güvenilir bir Dünya şirketi olma hedefinde emin adımlarla ilerlemektedir. 1995 yılında faaliyete geçirilen Kalite- Kontrol- Laboratuvar Bölümünde en ileri teknolojik cihazlarla, her döküm bazında fiziksel ve kimyasal testler yapılmakta ve ürün sertifikası hazırlanmaktadır.

Çelik Köşebent, NPU, NPI, Kare ve lama üretimlerinde 400' e yakın ürün çeşitliliği.

Aliağa Fabrika bünyesinde kurulu olan “Sac Bölümü' nde” sac açma-dilme ve trapez imalatı ile özel şekillerde kaynaksız sac profil imalatı yapılmaktadır. Ayrıca komşu firmalardan alınarak, İzmir-Ege Bölgesine sunulan inşaat çelikleri satış ve pazarlama servisi yapılmaktadır.

İletişimde çağdaşlığın sembolü olan internet olanaklarının, Demir- Çelik sektörüne de yaygınlaştırılması amacıyla, firmanın fiyat listelerinin yanı sıra mamul  stok seviyeleri, üretim programları gibi bilgileri de içeren www.ozkandemir.com web sitesi güncel olarak yaşatılmaktadır.

OCAKGAZ A.Ş (BP GAZ)

Aliağa'da LPG (Tüpgaz) dolum tesisi olarak faaliyet gösteren Ocakgaz firmasında 38 personel istihdam edilmektedir. Günlük olarak ortalama 80 ton ( tüplü + dökme + otogaz) satış yapılmaktadır.

Otogaz ve dökme gaz dağıtımı yapmak amacıyla Günlük ortalama 4 adet tanker gelmektedir.

TOTALGAZ A.Ş.

Totalgaz A.Ş firmasında Tüplü LPG olarak günlük satış ortalaması 28 Ton'dur. Günlük dökme LPG satış miktarı ortalamsı da 80 ton olarak belirtilmektedir.

Totalgaz A.Ş tesislerine günlük personel olarak ortalama 25-30 adet tanker gelmektedir. Tüp-Gaz Ticaret Sanayi A.Ş. Aliağa Dolum Tesisinde 31 Personel çalışmaktadır.

MİLANGAZ A.Ş

LPG dolum tesislerinden olan Milangaz A.Ş'nin depolama kapasitesi 21.000 m3, yani 11.760 ton'dur. Şirkette günlük tanker dolum kapasitesi  ortalaması da 72 (1440 Ton/ Gün) dir. Kuruluşun tüp dolum kapasitesi ise oldukça yüksektir.

İPRAGAZ A.Ş.

İpragaz A.Ş Tesislerinden satış ve diğer tesislere sevk olarak günlük 600 ton LPG çıkışı yapılmaktadır. Çalışan tanker sayısı 60, personel sayısı 40 adettir.

ALİAĞA’DA ENERJİ SANTRALLARI

ÇAKMAKTEPE DOĞALGAZ ÇEVRİM ENERJİ SANTRALI

Çakmaktepe Enerji Santralı; Aliağa Organize Sanayi Bölgesi içinde yer almaktadır. Kasım 2004'te ALOSBİ’de yatırımları bulunan 135 işadamı bir araya gelerek, Çakmaktepe Enerji Üretim A.Ş.'yi kurma kararı almış; Eylül 2006'da temeli atılmıştır. Finlandiyalı Wartsila firması tarafından 32 milyon Euro harcanarak bir yılda tamamlanmıştır. 8 Ekim 2007'de, Çakmaktepe Doğalgaz Çevrim Santralı'nda üretim başlamıştır.

ALOSBİ Aliağa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki sanayicilere ve bölgeye uygun koşullarda kaliteli ve kesintisiz elektrik enerjisi sağlarken aynı zamanda atık ısıdan kazanılan buhar ve sıcak suyu da yine sanayicinin hizmetine sunmak amacıyla hizmete alınmıştır.

Çakmaktepe Enerji santrali bir kojenerasyon tesisidir. Doğalgaz ile çalışan motor- jeneratör grubu ile elektrik üretirken aynı zamanda motorlardan çıkan atı ısı ( egzoz gazı ) enerjisi su borulu kazanlarda buhar elde etmek için kullanılır. Ayrıca motor soğutma suyu sayesinde sıcak su elde edilir.

4 Makine ve 4 buhar kazanından oluşan 1. etap 2007 yılında hizmete girmiştir. 1. Etap 34,920 MW elektrik gücü, 20 ton / saat buhar kapasiteli olarak faaliyet göstermektedir. Santralın tam kapasitesi 105 MW olarak öngörülmüş, ancak Türkiye’nin gelecekte enerji ihtiyacının artacağından hareket edilerek 2008 yılında toplam üretim kapasitesi 250 MW’a çıkarılmıştır. Santralın kapasitesini 250 MW’a çıkarılacak yatırımların temeli haziran 2008’de Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan tarafından atılmıştır.

EÜAŞ ALİAĞA GAZ TÜRBİNLERİ VE KOMBİNE ÇEVRİM SANTRALI

Aliağa Gaz Türbinleri Kombine Çevrim Santrali İtalyan Fiat Avio firmasına yaptırılarak 02.09.1975 yılında işletmeye alınmıştır.

2008 yılında motorinden doğalgaza dönüştürüldü. Aliağa Kombine Çevrim Santralı'nın (Kurulu güç: 6x30 MW=180 MW) 4 adet Gaz Türbininin Yakıt Sisteminin çift yakıta(motorin-doğalgaz) dönüşüm projesine 30 Milyon USD harcanarak santralın daha verimli üretim yapması sağlandı. Santral, saatte 180 megawatt gücünde elektrik üretmektedir.

Santral Yakıt Sisteminin Çift Yakıta Dönüşüm Projesi ile üretim maliyeti 73,93 cent/ kWh'ten 10,76 cent/ kWh'e düşürüldü. 17 milyon 607 bin 229 euroluk proje ile motorinin yanına doğalgaz eklendi. Santral 15 Haziran 2008’de işletmeye alınmıştır. Santral yılda 1.266.000.000 kWh enerji üretilebilmektedir.

ENKA ALİAĞA (İZMİR) DOĞALGAZ ÇEVRİM SANTRALI

Enka Holding ile ABD’li Intergen firmasının ortaklığıyla Ağustos 2000’de temeli atılmış, Mart 2003’de ticari hizmete alınmıştır. 1.532 MW kapasitelidir.

Doğalgaz ateşlemeli kombine çevrim enerji santrali; güç adası, iki yanmalı türbin /jeneratör, iki ısı geri kazanımlı buhar jeneratörü ve bir buhar türbini/jeneratöründen oluşur.

İzmir Santrali'nde, deniz suyunu soğutma aracı olarak kullanan düşük profilli kuvvetlendirilmiş çekişli ıslak soğutma kuleleri yapılmıştır. Soğutma suyu 4 km uzaklıkta yer alan Nemrut Körfezinden sağlanmaktadır.

Santralde elektrik üretimi iki farklı kademede gerçekleştirilmektedir. Gaz türbinlerinde hava ile karıştırılan doğal gaz yakılarak, türbinle aynı şaft üzerinde bulunan bir jeneratörü çevirmek suretiyle birinci kademe elektrik üretilir. Aynı anda, bu yanmadan kaynaklanan sıcak gazlar, “Buhar Üretim Kazanına” gönderilir, ve bu ısıyla da buhar üretilir. Gerekli basınç ve sıcaklığa ulaşan buhar ise buhar türbinine gönderilerek, bu türbinin dönmesini sağlamaktadır. Buhar türbini ile aynı şaft üzerinde bulunan jeneratör vasıtasıyla da ikinci kademe elektrik üretimi sağlanır. Buhar türbinlerinde 19 kV ve gaz türbinlerinde 15.75 kV olarak üretilen elektrik, trafolar vasıtasıyla 380 kV seviyesine yükseltilir ve ulusal enterkonnekte şebekeye Aliağa-1 ve Aliağa-2 ana iletim hatları vasıtasıyla kazandırılır.

TARIM

Aliağa ilçesinde sanayileşme hareketi ile birlikte tarımsal faaliyetler azalmıştır. Sadece Güzelhisar ve Helvacı ovalarında tarım yapılmaktadır.

İlçede yetiştirilen tarım ürünleri arasında en önemlileri; pamuk, tütün, sebze, zeytin ve çekirdeksiz üzümdür. Aşağı Gediz sağ sahil sulaması ile kuzeybatıda Foça' ya kadar ve yaklaşık Nemrut kavşağına kadar olan Helvacı ovası yakın tarihlerde sulu tarıma açılmıştır. Gediz' in güneyinde ise bereketli Menemen Ovası bulunmaktadır.

Yöre, geleneksel sulu veya kuru tarıma, balıkçılık, hayvancılık ve rekreasyonel kullanımlara açıktır. Tarım arazisinin 3.317 hektarlık bölümünde sulama yapılmaktadır. Bunun yüzde 62'si halk sulaması, % 38'i ise Devlet Su İşleri kanalları aracılığı ile sulanmaktadır.

HAYVANCILIK

Aliağa'nın bir sanayi kenti olması tarım ve hayvancılığı olumsuz yönde etkilemiştir. Köylerde yaşayan insanların, sanayi kuruluşlarında çalışmak için ilçe merkezlerine göç etmeleri sürdükçe, hayvancılık da olumsuz yönde etkilenmeye devam edecektir.

Aliağa’da yıllık üretilen et miktarı 462 ton/ yıldır.  Yıllık süt üretimi ise 7252 ton olarak gerçekleşmiştir.

Hayvan varlığının ırklara göre dağılımı incelendiğinde; 1999 yılında özellikle melez koyun yetiştiriciliği bırakılmış görülmekle birlikte yerli diğer koyun varlığında büyük artış söz konusudur.

Ayrıca 1998' de yumurtacı tavuk sayısında ki artış 1999 yılında da devam etmiştir. Ayrıca 1999 yılı itibariyle toplam sekiz köyde arıcılık yapılmaktadır. Buna rağmen yeni tip kovan sayısında ki artışa paralel bal üretiminde de yüzde 100' lük bir artış gerçekleşmiştir.

BALIKÇILIK

Bakırçay Havzası'nın güney sınırında yer alan Aliağa sert rüzgarlara kapalı, adeta bir kıyı gölünü andıran limanı sayesinde doğal bir balıkçı barınağıdır.

Ancak, bu avantajın daha sonra petrol rafinerisi ve buna ait yükleme boşaltma limanlarının kurulmasına bırakmıştır. Bugün ilçede az da olsa halen balıkçılık yapılmaktadır. Aliağa' da her türlü balığın yanı sıra en çok, istavrit, kopez, sarpa ve hamsi çıkmaktadır. Bununla birlikte çipura, levrek, barbun ve mercan gibi balıklar da avlanmaktadır.

Balıkçılığı denetim altına almak, kaçak yapılan balıkçılığı engellemek amacıyla balıkçı teknelerine İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından plaka verilmektedir. Ayrıca, Sahil Güvenlik kontrolü de yapılmaktadır.

İlçede 140 adet plakalı balıkçı teknesi bulunmaktadır. Balıkçı teknelerine, teknede çalışanlara ve amatör balıkçılara İlçe Tarım Müdürlüğü'nce ruhsat, amatör balıkçılara Amatör Balıkçı Belgesi verilmiştir.

BANKACILIK SEKTÖRÜ

İlçede yoğun sanayi- ticaret etkinliği, Finans kuruluşlarının Aliağa'ya önem vererek şube açmalarına ve hizmet çeşitliliğini arttırmalarına neden olmaktadır. 2008 yılı verilerine göre Aliağa Merkezde; Ziraat Bankası, Yapı Kredi, Garanti, Denizbank, Finansbank, INGBank, Akbank, Vakıfbank, Şekerbank, İşbankası, Türk Ekonomi Bankası (TEB) ve AnadoluBank olmak üzere 13 bankanın şubesi hizmet vermektedir.

Garanti, Ziraat Bankası, Vakıfbank, İşbankası ve Fortis, Aliağa’nın köklü kuruluşları Petrol Ofisi, Petkim ve TÜPRAŞ işyerlerinde de şubeleriyle hizmet sunmaktadır.

İlçede Bankalarda dönen günlük mevduat toplamı ortalama 500 Trilyon TL arasındadır. Aliağa halkının bankalardaki tasarruf eğilimine bakıldığında ilk sırada Vadeli mevduatın başta geldiği görülmektedir. Bunu sırasıyla; Yatırım hesapları, TL ve Dövize Endeksli Hazine Bonoları, Devlet Tahvilleri, A Tipi, B Tipi ve Dövize Endeksli Yatırım Fonları, Hisse senetleri ve Repo izlemektedir.

Bankalardan alınan bilgilere göre, ilçede toplam tasarruf mevduatı rakamının yaklaşık 200 Trilyon TL olduğu tahmin edilmektedir. Bölgede bulunan PETKİM, TÜPRAŞ, PETROL OFİSİ gibi büyük sanayi kuruluşlarının merkezlerinin başka şehirlerde bulunması nedeni ile ilçedeki bankalar sağlıklı ve sürekli bir çalışma yapamamaktadır.

TURİZM

Aliağa’da yer alan 5 Turistik tesiste toplam 188 yatak kapasitesi mevcuttur.

ALİAĞA EKONOMİSİNE AİT BİLGİLER

Aliağa Malmüdürlüğü verilerine göre; 2006 yılında 11 milyon 266 bin 896 YTL bütçe geliri, 23 Milyon 382 bin 537 bütçe gideri mevcuttur. 2007 yılında ise; 13 milyon 403 bin 595 YTL bütçe gelirine karşılık 30 milyon 225 bin 545 YTL bütçe gideri mevcuttur. İlçede genel bütçeye tabi olup da kamu kuruluşlarından maaş alan 1150 memurun maaş ödemeleri Aliağa malmüdürlüğü tarafından yapılmaktadır. (Aliağa MalMüdürlüğü 2008)

Aliağa, Ege Bölgesi toplam ihracatının yaklaşık yüzde 22’sini gerçekleştirmektedir

İlçe, Türkiye’de Kişi Başına düşen Milli Gelir (GSMH)’inin % 1 - 1.3’ünü üretmektedir.

2002 yılı Vergi rakamlarına göre Aliağa’da; Tahakkuk eden Vergi geliri 108.835.755.550.000, tahakkuk eden diğer gelir: 2.584.383.910.000 olarak gerçekleşmiştir.

İlçede Vergi Dairesi tarafından 2002 yılında 103.202.502.970.000 TL Vergi Geliri, 1.322.470.010.000 TL Diğer Gelirler olmak üzere toplam 104.595.420.150.000 TL Vergi tahsilatı yapılmıştır.

Aliağa Ticari yaşamı, İzmir'in diğer ilçeleriyle kıyaslanmayacak derecede yoğun ve hareketlidir. Ancak bu yoğunluğun, ilçe ekonomisine katkısı istenen düzeyde değildir. İlçede, tahminen günlük 500 Trilyon TL civarında para dönerken; bu rakamın ilçenin günlük ekonomisine katkısı beklentilerin çok altındadır. Zira günlük dönen bu paranın büyük bölümü kağıt üzerinde, hesaplardan hesaplara transfer edilmekte, ilçe ekonomisi içinde dönmemektedir.

Aliağa'da sanayileşmeyle birlikte hızlı bir kalkınma olması nedeniyle değişim ve büyüme baş döndürücü bir hızda olmuştur. Ancak sanayi kuruluşlarının sayısının artması olarak görünen bu durum, Aliağa Ticari yaşamında kendini göstermemektedir. Bu kısa ilçe tarihinden dolayı, Aliağa'da köklü, büyük esnaf sayısı yok denecek kadar azdır. Bu nedenle ilçede ticaret çok gelişmemiştir.

Aliağa, İzmir'e yakın olması nedeniyle metropolün etkisi altındadır. Özellikle büyük hipermarketlerin Aliağa'ya çok yakın olan Çiğli'de konuşlanmasından Aliağa ticari ve ekonomik yaşamı fevkalade olumsuz etkilenmektedir. Çiğli'de sayıları son yıllarda artan hipermarketler, bu bölgeyi bir cazibe merkezi haline getirmiş, yakınlığından dolayı da Aliağa ticari yaşamına ciddi oranda olumsuz etkiler yaratmıştır.

Aliağa Ticari yaşamını olumsuz etkileyen faktörlerden biri de ilçede halk pazarının muazzam büyüklüğüdür. Cumartesi günleri kurulan Pazar, adeta bir hipermarket görünümünde, iğneden elektronik cihazlara kadar her türlü ürünün satışa sunulduğu bir yapı kazanmıştır. Pazar nedeniyle ayda yaklaşık 400 Milyar TL para ilçe ekonomisinden dışarıya çıkmaktadır. 2009 yılı başında çarşı içinde kurulan halk pazarı, kapalı pazaryerine taşınmıştır.

Bu olumsuzlukların yanında Aliağa Ticari yaşamı için oldukça sevindirici ve umut verici gelişmeler de yaşanmaktadır. Son zamanlarda Aliağa’daki esnaf ve tüccarlarımız hızla kendilerini yenileyerek mağazalarını yenilemekte, yeni mağazalar açmakta ve Metropole gerek kalmayacak şekilde, çağdaş ve modern işyerlerini bir bir Aliağa'ya kazandırmaktadırlar.

URLhttp://www.alto.org.tr/text.php?page=aliaga_economy (Aliağa Ticaret Odası)

İlgili Kayıtlar

Endüstriyel Tesisler

Konu Başlıkları

Yorumlar